Sarı Nokta Hastalığı Nedir?
Makula denilen sarı nokta merkezi ve görme keskinliğinden sorumlu olup retinanın merkezinde 5 mm ‘lik alanada yerleşmiştir. Araba kullanmak, renkli görmek, okumak ve iğneden iplik geçirmek gibi ince ve ayrıntılı görevleri vardır. İşte genelde yaşlanma ile birlikte bu bölgede yıpranma ve dejenerasyon meydana gelir. Yani bu hastalık yaşlanma sonucu retina tabakasında meydana gelen değişikliklerdir. 60 yaş üstü her beş kişide bir görülürken 85 yaşından sonra her iki kişide bir görülür. Bu hastalık yaşlılarda meydana geldiğinden tam adı YAŞA BAĞLI MAKULA DEJENERASYONU’dur.
Sarı Nokta Hastalığının Kaç Tipi Vardır?
Sarı nokta hastalığının iki ana tipi vardır:
1.)Kuru Tip: Genellikle yaşlanma ile birlikte görülen bu tip hastaların %90’nında görülür. En tipik bulgusu DRUSEN’dir. Kuru tip çok yavaş ilerlediğinden ve bazen tek göz sağlam kaldığından uzun yıllar görmeyi etkilemez.
2.)Yaş Tip: Bu tip %10 oranında görülüp hızlıve dramatik bir şekilde görme kaybına neden olur.Makula bölgesinde meydana gelen anormal damarlanmalar sonucu SIZINTI VE KANAMA meydana gelir. Hızlı tedavi edilmezse ciddi ve kalıcı görme kayıpları meydana gelir.
Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Kuru tip genelde yavaş ilerlediğinden ve diğer göz sağlam kalabildiğinden pek belirti vermez. Belirtiler genelde yaş tip de meydana gelir.
Belli başlı belirtiler şunlardır:
Sarı Nokta Hastalığının Teşhisi Nasıl Yapılır?
Teşhisde önce hastanın şikayetleri dinlenir ve sonra görme keskinliği bakılıp fundus muayenesi yapılır. Tüm bunlardan sonra MULTİMODAL GÖRÜNTÜLENME yapılır.
Görünütülemede 6 ana yöntem vardır:
1.)OCT( göz tomografisi)
2.)FFA(ilaçlı yüzeyel göz anjiosu)
3.)ICG( İlaçlı derin göz anjiosu)
4.)OCTA( ilaçsız göz anjiosu)
5.)Renkli Fundus Fotoğrafı
6.) FAF(fundu oto flöresans)
Bu altı özel yöntem multimodal yani aynı anda yapılarak kesin teşhis yapılır. Bu yöntemler ayrıca hastalığın tedavisinin takibindede çok faydalıdır.
Sarı Nokta Hastalığının Tedavisi Nelerdir?
A.) Kuru Tip: Kuru tipin tedavisinde risk faktörlerini ortadan kaldırıp gözü besleyici vitamin hapıları kullanmalıdır. Çok çesitli vitamin hapları vardır ama tecrübeme göre en son çıkan RESVEGA adlı vitamin hapı hem kuru tipde hemde yaş tipde çok etkilidir.
B.)Yaş Tip: Bu tip çok ağır seyrettiğinden çok hızlı ve gecikmeden tedavi edilmelidir. Yaş tipin tedavisinde iki ana yöntem vardır.
1.) Göz İçi İğne Enjeksiyonu: Genellikle aylık uygulanan bu iğne tedavisinde 3 ana ilaç vardır. ALTUZAN, LUCENTİS VE EYLEA. Tecrube ve kannatimce bu üç ilaçdan en etkilisi EYLEA’dır.
2.)FOTODİNAMİK LASER TEDAVİSİ: Soğuk laser de denilen bu uygulama iğne tedavisi ile başarı elde edemediğimiz durumlarda kullanılan bir yöntem olup eskisi kadar popüler değildir ve genellikle 3 ayda bir uygulanır.
Kimler Risk Altındadır ve Bu HASTALIK Önlenebilir mi?
Bu hastalığın en önemli risk faktörü yaşlılık olup bunu önlemenın yolu yoktur. Ama risk faktörlerini ortadan kaldırıp koruyucu hekimlikle hastalığın seyri yavaşlatılabilir. Önlenemeyen iki ana neden YAŞLILIK VE GENETİK olup bunlara müdahale etmemiz mümkün değildir.
Ama risk faktörleri dediğimiz SİGARA, ALKOL, YÜKSEK KOLESTEROL,HİPERTANSİYON VE GÜNEŞ IŞIĞINA MARUZ KALMA gibi nedenlerden uzak durursak hastalıktan korunabiliriz. Ayrıca OMEGA ve ANTİOKSİDAN’dan zengin besin ve diyetle seyir yavaşlatılır. Özellikle balık çok faydalıdır.
SON SÖZ VE TAVSİYEM?
Sarı nokta hastalığı bundan 20 yıl öncesine kadar tedavisi olmayan ve ağır görme kayıpları ile sonuçlanan bir hastalıktı. Ama son 20 yılda ortaya çıkan VİTAMİN, İĞNE VE LASER tedavileri ile artık bu hastlıkla mucadele etmemiz kolay olur hale geldi. Şu unutulmamalı ki hiçbir tedavi hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz. Önemli olan ilerlemeyi durdurup seyri yavaşlatmak ve görmeyi arttırmaktır. Bu hastalıkta en önemli şey erken teşhis ve tedavi olup düzenli ve ömür boyu takip gerekir.
Op.Dr.Sadun YALÇIN
