ERM kimlerde ve nasıl olışur?
Makula denilen sarı nokta retina tabakasının tam orta noktasında olup görme işlevinin meydana geldiği en önemli noktadır. Araba kullanmak ve okumak gibi görsel işlevler makula bölgesi sayesinde olur. ERM dediğimiz zarın en önemli oluşma nedeni yaşlılıktır. Yani yaşlandıkça retina yüzeyinde ve vitreus denilen göz jölesinde meydana gelen değişikler sonucunda makula bölgesinde ince bir zar meydana gelmektedir. 40 yaşından sonra her sağlıklı bireyde görülebilen ERM 50 yaşında %2 oranında görülürken 70 yaşında %20 oranında görülür. Genellikle tek taraflı olup %10 oranında ise çift taraflıdır.
ERM meydana getiren diğer hastalıklar nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi en sık ERM nedeni yaşlılıktır. Yaşlılıktan sonra ERM en sık şeker hastalığına bağlı DİABETİK RETİNOPATİDE meydana gelir. Diabetik retinopatinin hem kendisi hemde tedavide kullanılan ARGON LASER tedavisi ERM ye neden olur. Ayrıca SARI NOKTA hastalığı ve ÜVEİT hastalıklarındada ERM meydana gelebilir. Retinal yırtık ve tedavisinde kullanılan laserde ERM ye neden olabilir.
ERM nasıl şikayetlere neden olur?
ERM genelde tek gözde ve yavaş ilerlediğinden ve diğer göz sağlam olduğundan son ana kadar belirti vermez ve sadece rutin göz muayenesi sırasında rastgele farkedilir. Hastalık ilerledikçe yakın okuma fonksiyonları bozulur. Zamanla metamorfopsi( cisimleri yamuk görme), makropsi ( cisimleri olduğundan büyük görme) ve mikropsi( cisimleri olduğundan küçük görme) meydana gelir. Bu hastalık yavaş ilerlediğinden ve diğer göz sağlam olduğundan 50 yaşından sonra herkesin ayda bir bir gözunu kapatıp diğer gözü ile televizyonun alt yazılarını tek gözle okumlarında erken teşhis için fayda varıdr.
ERM teşhisi nasıl yapılır?
ERM şüphesiyle gelen her hastada önce görme keskinliğine bakıp dilate retina muayenesi yapılmalıdır. Gerçekten ERM şüphesi varsa teşhisde tek yönetem ALTIN STANDART OLAN OCT( göz tomografisi) dir. OCT ile ERM nin teşhisini %100 koyarız. Bu yöntem nonivazif (ağrısız) olup herhangi bir boya yada radyasyon vermeden sarı noktanın kesitsel üç boyutlu analizini yapar. Toplam çekim süresi iki göz için 1 dakika olıp sonucu hemen çıkmaktadır.
ERM hastalığının tedavisi nasıldır?
ERM nin tek tedavisi CERRAHİDİR. Bu cerrahi yönteme VİTREORETİNAL CERRAHİ yani VİTREKTOMİ denilmektedir. ERM nin medikal tedavisi yani damla,laser, hap yada iğne tedavisi yoktur. Vitrektomi denilen operasyon lokal anestezi ile yapılmakta olup bu şeffaf zar özel boyalarla boyanıp görünür hale getirildikten sonra özel forsepsler yardımı ile soyulmakta olup bu cerrahi işlem yaklaşık 30 dakika sürmektedir.
Her ERM hastası ameliyat edilmelimidir?
Eğer hastanın hiçbir şikayeti yok ise ve hastanın görmesi % 80 nin üstunde ise takip etmek yeterli olabilir. Çünkü ERM çok hızlı ilerlemeyen bir hastalık olup bazen yıllarca hiç ilerlemeden sabit kalabilir. Ama hastada şikayetler başlayıp görmede %70 in altına düştüyse çok gecikmeden cerrahi kararı verilip hasta ameliyat edilmelidir. Ameliyattan sonra görme seviyesi tam olarak 1 yıl sonra gerçek değerine kavuşur. Bu nedenle sabırlı olmak lazımdır.
Op.Dr.Sadun YALÇIN