COVID-19'un olumsuz psikolojik etkileri dünya üzerindeki tüm toplumluluklarda artarak devam etmektedir. COVID-19 pandemisinin yol açtığı olumsuz fizyolojik etkisinin yanında olumsu psikolojik etkisi de bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar COVID-19 pandemisinden dolayı en sık görülen psikolojik sorunların, anksiyete belirtileri, depresyon belirtileri, ölüm korkusu, yalnız kalma korkusu, somatik belirtiler şeklinde sıralanabilinir.
COVID-19, dünya genelinde birçok ülkenin temel hastalık kontrol aracı olarak erken karantina önlemlerini uygulamasını gerektirmiştir [ 3 ]. Fiziksel ıstırapların yanı sıra, bu karantinanın kişisel ve nüfus düzeyinde zihinsel sağlık ve esenlik üzerindeki sonuçları çok fazladır. Ülke çapında uygulanan karantina programları tarafından uygulanan toplu karantina, köşeye sıkıştırılma hissi ve kontrol kaybı gibi faktörler nedeniyle kitlesel histeri, endişe ve sıkıntı üretebilir. Ailelerin, hastalığın ilerleyişinin belirsizliği, temel ihtiyaç maddelerinin yetersiz tedariki, mali kayıplar, bir pandeminin erken evresinde medya aracılığıyla genellikle belirsiz bilgiler ve uygunsuz iletişim ile büyütülen artan risk algısı nedeniyle ayrılmaya ihtiyacı varsa yoğunlaşabilir.
Pandemi ile ilgili nispeten yeni bir yapı olan koronafobinin, işlevsel bozulma ve psikolojik sıkıntı ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğu gösterilmiştir. Koronafobi, COVID-19'a neden olan virüse yakalanma korkusunun aşırı tetiklenmiş tepkisi olarak tanımlanmaktadır. Fobi, bir nesneye, kişiye, hayvana, aktiviteye veya duruma karşı kalıcı, aşırı, gerçekçi olmayan korku ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Fobi, insanları korkunun tetikleyicilerinden uzak tutar; böyle bir kaçınma mümkün olmadığında ise kaygı ve sıkıntıya neden olur.
Koronafobinin belirtileri, fizyolojik semptomlar üzerinde aşırı endişe, kişisel ve mesleki kayıp konusunda önemli stres, artan güvence ve güvenlik arama davranışları ve günlük yaşam işleyişinde belirgin bozulmaya neden olan halka açık yerlerden ve durumlardan kaçınma. Tetikleyicileri ise insanlarla tanışmak, evden çıkmak, seyahat etmek, güncellemeleri veya haberleri okumak, hastalanmak veya dışarıda işe gitmek gibi virüs bulaşma olasılığını içeren durumları veya kişileri içermektedir.
Koronafobi, korku sürecini güçlendiren üç temel bileşeni ima eder:
Koronafobi, ruh sağlığı uzmanları tarafından daha erken evrelerde tespit edilirse, yeterli tedavi önlemleri ile durdurulabilir. Koronafobiyi azaltmanın ilk adımı olabilecek hastalık konusunda hastalara psikoeğitim verilebilir. Uyku hijyeni, aktivite, zamanlama ve gevşeme teknikleri ile uzun vadede yardımcı olabilecek genel önlemleri ele almak için eğitim de sağlanabilir.
